Na wst?pie polecam cz??? pierwsz? kulinarnej relacji z wyprawy do dzikich lasw Finlandii: CZ??? 1
Pierwsza cz??? oscylowa?a wok? ?niada?, druga natomiast tyczy si? obiadw. Okazuje si?, ?e z darw natury naprawd? idzie wy?y? – i nie chodzi tu o „przetrwanie”, ale o realnie pyszne, zr?nicowane dania, gotowane z tego, co uda?o si? zebra? i z?owi?
Do tego musz? si? przyzna? – nigdy specjalnie nie wierzy?am w bulion warzywny, ale okazuje si?, ?e naprawd? idzie gotowa? te pyszne zupy bez mi?sa. Ma?o tego – s? totalnie syc?ce i s? w stanie wy?ywi? 4 doros?e osoby, sp?dzaj?ce po 8h dziennie na wodzie, na ?odzi, w lesie, na naprawd? hardcorowym wysi?ku fizycznym.
Grzyby
W Finlandii jesieni? jedn? z najwspanialszych rzeczy jest wysyp grzybw. Grzyby kocham zbiera?, kocham je?? i – oczywi?cie – gotowa?.
Grzyby zbieram od ponad 20 lat, wi?c ?mia?o mog? powiedzie?, ?e si? na tym znam. A ?eby grzyby je??, trzeba pewn? wiedz? posiada?. Po pierwsze, radz? trzyma? si? tylko tych, ktre znacie i jeste?cie pewni. To ?e kiedy? tam widzieli?cie podobnego grzyba w necie nie znaczy, ?e si? nim nie otrujecie. Serio – trzeba si? trzyma? tego, co si? wie na sto procent. Naj?atwiejsze do rozpoznania, oraz trudne do pomylenia z truj?cymi, s? prawdziwki, podgrzybki i ko?laki. Co prawda jest jeden grzyb oszust, tzw. „szatan”, ktry przypomina prawdziwka, ale odr?nia si? lekko r?owym zabarwieniem od spodu. Co ciekawe, nie jest truj?cy, a jedynie niejadalny – bardzo gorzki.
W Finlandii trafi?am na urodzaj ko?lakw w przer?nych kolorach, od niemal bia?ych, przez szare, br?zowe po czerwone jak ceg?a (pun intended). Wyr?niaj? si? przede wszystkim n?k?, ktra przypomina pie? brzozy – jest bia?a w ciemne paski. Z reszt? – ko?laki w?a?nie najcz??ciej rosn? w okolicy gdzie mo?na spotka? brzozy. PRZYPADEG?
Uda?o mi si? te? mie? ogromne szcz??cie i trafi? w sezon krla grzybw – prawdziwka. Jego wysoko?? borowik szlachetny tutaj przyprawia? mnie dos?ownie o dreszcze, napady euforii i emocje porwnywalne ze z?owieniem metrowego szczupaka.
Do tego dorzu?my klasyk, czyli kurki i mamy komplet. Co ciekawe, praktycznie nie wyst?puj? w Finlandii – a przynajmniej ja nie trafi?am – podgrzybki. Chodzi?am po lesie kilka godzin dziennie przez 7 dni, a znalaz?am w sumie 3. Inna ciekawostka – wygl?da na to, ?e Finowie zasadniczo tych grzybw w ogle nie zbieraj?. Niejednokrotnie widzia?am ca?e dziesi?tki grzybw u kogo? pod domem. Moim zdaniem – nie wiedz?, co trac?. Podobnie jest ze szczupakami – Finowie nie lubi? tych ryb, uwa?aj? je za szkodniki, nie lubi? ich je?? ani ?apa?. Ot, takie ma?e r?nice w podej?ciu do ?ycia i kulinariw.
Niestety – wi?kszo?? grzybw l?dowa?a w kompo?cie, bo okazuje si?, ?e s? w 90% robaczywe. Na szcz??cie zbiera?am codziennie wiadro, wi?c z ka?dego wiadra po 2-3 garstki zostawa?o do zjedzenia 🙂 Jedli?my je codziennie – pod jajkami, z makaronem, ale najwi?ksze emocje wzbudzi?a zupa.
Sk?adniki:
Por
Seler
Marchewki (ok. 4-5 sztuk)
Cebula
Ziemniaki (ok 3-4 du?ych)
Ziele angielskie (ok 7-8 sztuk)
Li?cie laurowe (ok 4-5 sztuk)
Sl
Pieprz
Grzyby (u?y?am tego, co uda?o mi si? zebra?, a wi?c miksu ko?lakw, prawdziwkw i ma?lakw)
?mietana 12% lub 18% ok 300 ml
Uwaga, wa?ny tip, wprost od mojej mamy – ekspertki od zupy grzybowej. Je?li nie chcecie gotowa? zupy od razu, grzyby pokrojone w kawa?ki trzeba zagotowa? przez ok 45-60 minut z ma?? ilo?ci? wody – jedynie tyle, ?eby przykry?a wszystkie. Dzi?ki temu taki „wywar” grzybny mo?ecie trzyma? w lodwce kilka dni spokojnie. Nast?pnie mo?na go u?y? do zupy lub np. do zrobienia duszonych grzybw ze ?mietan?.
Warzywa – pora, marchewki, cebul? i selera obieramy i kroimy w mniejsze kawa?ki. My w Finlandii nadziewali?my je na ruszt i opalali?my nad ogniem kominka. Natomiast w domowych warunkach warto je opali? palnikiem r?cznym lub nad palnikiem kuchenki. Ewentualnie upiec w piecu na czarno. Dzi?ki temu warzywa dadz? o wiele wi?cej smaku.
W ten sposb przypalone warzywa i li?cie laurowe oraz ziele angielskie wrzucamy do garnka. Dodajemy ?y?eczk? soli i jakie? 2-3 litry wody. Gotujemy oko?o 45-60 minut.
Dodajemy grzyby – je?li mamy ?wie?e, to gotujemy je z warzywami co najmniej godzin?. Je?li u?ywamy wcze?niej przygotowanych grzybw – dodajemy je razem z ca?ym sosem, gotujemy 20-30 minut. Po tym czasie dodajemy pokrojone w kosteczk? ziemniaki i gotujemy, a? zmi?kn?. Pod koniec gotowania dodajemy spor? ilo?? zmielonego, czarnego pieprzu i ?mietan?. Je?li chcecie, ?eby zupa posta?a d?u?ej w lodwce – ?mietan? zabielamy dopiero na talerzu.
Edit: Cz??? 3: Zupa rybna na szczupaku
4 Comments Add yours